Collectieve schuldenregeling
Wat houdt dit in?
De collectieve schuldenregeling is een procedure voor mensen met een schuldenoverlast, waarvoor de 'gewone' schuldbemiddeling geen oplossing kan bieden. In tegenstelling tot schuldbemiddeling, budgetbegeleiding en budgetbeheer dient een collectieve schuldenregeling aangevraagd te worden via een procedure bij de arbeidsrechtbank. Dit gebeurt via het indienen van een verzoekschrift. Dit verzoekschrift kan je zelf opmaken, maar je kan hiervoor ook beroep doen op een (pro-Deo) advocaat, het OCMW van je gemeente en in sommige gevallen ook op het CAW in jouw regio.
De collectieve schuldenregeling heeft als doel de financiële toestand van mensen te herstellen. Dit gebeurt door hen in staat te stellen om, in de mate van het mogelijke, schulden af te betalen en hen tegelijkertijd een menswaardig leven te waarborgen. De collectieve schuldenregeling, die een looptijd heeft van maximum 7 jaar, biedt mensen perspectief om op termijn opnieuw schuldenvrij te leven.
Verloop van de collectieve schuldenregeling
De procedure verloopt via een aantal stappen:
- Wanneer het verzoekschrift is ingediend en je voldoet aan de voorwaarden, dan wordt een collectieve schuldbemiddelaar aangesteld. In de meeste gevallen is dit een advocaat - schuldbemiddelaar of het OCMW. Het CAW kan nooit als collectieve schulbemiddelaar optreden;
- De schuldbemiddelaar probeert om met de schuldeisers tot een minnelijke aanzuiveringsregeling te komen. Dit betekent dat hij volgens jouw financiële mogelijkheden een voorstel tot afbetaling aan de schuldeisers doet. De schuldbemiddelaar heeft hiervoor 6 maanden de tijd en als dit noodzakelijk is kan deze termijn eenmalig met zes maanden worden verlengd. Belangrijk om te weten is dat er in deze periode nog geen schulden worden afbetaald;
- Indien de schuldbemiddelaar er niet in slaagt om een akkoord met de schuldeisers te bereiken dan kan de arbeidsrechter een gerechtelijke aanzuiveringsmaatregel opleggen. Dit betekent dat de rechter zelf beslist hoe de afbetaling verder zal verlopen;
- Een minnelijke aanzuiveringsmaatregel duurt 7 jaar, de gerechtelijke aanzuiveringsmaatregel duurt 5 jaar;
- In uitzonderlijke situaties kan de rechter een volledige kwijtschelding van de schulden opleggen, bv. wanneer je over te weinig inkomsten beschikt om schulden af te betalen en menswaardig te leven en er geen mogelijkheid meer bestaat om je inkomsten te verhogen (invaliditeit, ziekte,...).
- Vanaf het moment dat de collectieve schuldenregeling start, wordt je volledige inkomen gestort bij de schuldbemiddelaar. Je ontvangt leefgeld om in je dagelijkse behoeften de vaste kosten te voorzien. Let op: leefgeld heeft in dit geval een andere betekenis dan in het geval van budgetbeheer. In de collectieve schuldenregeling kan het immers voorkomen dat je ook je huur, energie e.d. van dit leefgeld dient te betalen. Goede afspraken over wie wat betaalt zijn dus een must bij de start van de procedure! Het is goed om te weten dat er in de wet bepalingen zijn opgenomen omtrent het minimum van het leefgeld dat mensen in collectieve schuldenregeling dienen te krijgen;
- De schuldbemiddelaar (zowel de advocaat als het OCMW) rekent een kostprijs aan voor de collectieve schuldenregeling. Dit aanbod is dus niet gratis. De wet regelt hoeveel er maximum mag aangerekend worden. Dit hangt o.a. af van het aantal schuldeisers, het aantal brieven dat moet worden verstuurd, ...;
- Vanaf het moment dat de collectieve schuldenregeling start, worden er geen extra intresten meer gerekend op de schulden. Je bent ook beschermd tegen deurwaarders. Je mag echter geen nieuwe schulden maken. Schulden die gemaakt worden nadat de collectieve schuldenregeling is gestart, vallen niet onder de beschermingsmaatregel van de procedure. Nieuwe schulden kunnen ook een reden zijn om de collectieve schuldenregeling te herroepen. Dit betekent dat je uit de regeling wordt gezet en dat de schuldeisers opnieuw kunnen invorderen als voorheen. De interesten gaan opnieuw de hoogte in en je bent niet langer beschermd tegen deurwaarders. Bovendien kan je na een herroeping 5 jaar lang niet meer in een collectieve schuldenregeling worden toegelaten. Een andere reden om de procedure te herroepen is wanneer zou blijken dat je niet al jouw inkomsten naar de schuldbemiddelaar hebt doorgestort;
- Nadat 7 jaar (of 5 jaar in het geval van een gerechtelijke aanzuiveringsmaatregel), wordt de procudere beëindigd. De schulden die nog niet volledig zijn afbetaald worden kwijstgescholden. De wet maakt hierbij echter wel een aantal uitzonderingen. Zo worden, onder andere, penale boetes, allimentatieschulden, ... niet kwijtgescholden. Indien deze schulden tijdens de procudere nog niet volledig zijn afbetaald, dienen deze ook na de procedure verder afbetaald te worden.
Waar kan je hiervoor terecht?
Bepaalde OCMW's bieden collectieve schuldenregeling aan, maar niet allemaal. Informeer je hierover bij het OCMW in jouw gemeente. In veel gevallen wordt de collectieve schuldenregeling opgevolgd door een advocaat - schuldbemiddelaar. Ook notarissen en gerechtsdeurwaarder mogen optreden als collectief schuldbemiddelaar, al komt dit minder vaak voor.
Heb je hier vragen over? Neem dan zeker contact op met het CAW of OCMW. Daar krijg je alle noodzakelijk informatie, kan er nagegaan worden of je eventueel in aanmerking komt voor collectieve schuldenregeling en krijg je de nodige ondersteuning in verband met de opmaak van het verzoekschrift.
